बुटवल -पश्चिम नेपाल बस व्यवसायी प्रा.लि मुलुकको ठूलो यातायात व्यवसायी संस्था हो। बुटवलमा प्रधान कार्यालय रहेको प्रा.लि अन्तर्गत २ हजार बढि बसहरु छन्। देशका विभिन्न ठाउँमा पश्चिम नेपालका बसले सुविधा पुर्याएका छन्। तर प्रधान कार्यालय रहेको आफ्नै जिल्ला रुपन्देही भित्रका दुई महत्वपूर्ण स्थानलाई भने सिधा यातायातले जोड्न सकेको छैन।
बुटवलबाट लुम्बिनीको दुरी ४२ किलोमिटर मात्र छ। तर यात्रुले लुम्बिनी जानको लागि सिधा बस पाउँदैनन्। पहिले एउटा बसमा बुटवलबाट भैरहवासम्म जानुपर्छ। भैरहवामा झरेर आधा किलोमिटर पैदल हिडेपछि लुम्बिनी जान अर्को बस चढ्नुपर्छ। कि त महंगो भाडा तिरेर ट्याक्सीमा जानुपर्छ। बुटवल र लुम्बिनी सिधा बस किन नचलेको र कहिलेबाट चल्छ भनेर हामीले पश्चिम नेपाल बस व्यवसायी प्रा.लि.का अध्यक्ष दधिराम खरेललाई प्रश्न गरेका छौं। अध्यक्ष खरेलले बुद्ध परिपथलाई दिएको जवाफ यस्तो छ।
लुम्बिनी आँफैमा एउटा महत्वपूर्ण अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकीय गन्तव्य हो। लुम्बिनीको पर्यटन प्रवद्र्धनको लागि हामीले नेपाल -भारत बस सेवा पनि सञ्चालन गरेका छौं। लुम्बिनीका विभिन्न भागसँग जोडेर काठमाडौँको पशुपति लगायतका ठाउँमा बस सेवा प्रवाह गरेका छौं। स्थानिय रुटमा बुटवलदेखि लुम्बिनीको लागि किन सिधा बस नचलाएको होला भन्ने चासो र जिज्ञाशा हुनु स्वभाविक हो।
बुटवलबाट लुम्बिनी घुम्नकै लागि जानेहरु प्राय आफ्नै नीजि गाडी र भाडाका नीजि सवारी बढि प्रयोग गर्ने गर्दछन्। त्यसैले हामीले सोँचे जस्तो लुम्बिनीलाई सेवा प्रवाह गर्न सकेका छैनौं। हाम्रै पश्चिम नेपालको विगतको एउटा साधारण सभामा यो विषयमा कुरा उठ्यो। साधारण सभा सकिएको एक हप्ता भित्र हामीले बुटवल -लुम्बिनी बस सञ्चालन गयौं। स्थानिय यात्रु र पर्यटकको लागि सहज होस् भनेर त्यसबेला मिनिबसमा एसी जडान गरि लुम्बिनी पठायौं। होटल व्यवसायी साथीहरुले सहकार्य गछौं भन्नुभयो। सहकार्यको प्रयास पनि गर्नुभयो। तर यात्रुको अभावमा बुटवल लुम्बिनी गाडी निरन्तर चल्न सकेन।
बुटवल -लुम्बिनी सिधा बस चलाउन नसकेको महसुस अहिले हामीलाई पनि भएको छ। नेपालमै ठूलो प्रा.लिको रुपमा धेरै सवारी साधन भएको पश्चिम नेपालले सारा कुना काप्चामा आफना सवारी साधन पठाएको छ। रुपन्देहीको मर्चवारसँगै कपिलबस्तुका धेरै ठाउँबाट एसी र सोफा सिट भएका गाडी छुट्ने गरेका छन्। तर यतीका महत्व भएको अन्तराष्ट्रिय पर्यटकीय क्षेत्र लुम्बिनीमा बुटवलबाट सिधा सार्वजनिक यातायात नभएको किन होला भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ। यो हामीले पनि मनन् गरिरहेको कुरा हो। हाम्रो साधारण सभा पनि हुँदै छ। साधारण सभापछि बुटवलबाट सैनामैनाको रामापुर हुँदै लुम्बिनीको लागि गाडी सञ्चालन गर्छौं। यातायात व्यवसाय सेवामुलुक पेशा भएकाले कमाइ नभएपनि अब हामीले यो रुटमा गाडी चलाउनै पर्छ। चलाउन सकिएन, यात्रु भएन भन्ने छुट हामीलाई छैन।
सकभर अर्को महिना माघ १ गतेबाट हामीले बुटवलबाट लुम्बिनीसम्म सार्वजनिक यातायात सञ्चालन गर्छौं। तत्कालको लागि कम खर्चिलो इभि गाडिहरुलाई केही संस्थागत सुविधा दिएर हामीले सेवा सुरु गर्ने विचार गरिरहेका छौं।। अब यो रुटमा यात्रु भएन, कमाइ भएन त्यसैले चलेन भनेर अब पश्चिम नेपालले भन्दैन। बुटवलबाट भैरहवा प्रत्येक एक–एक मिनेटमा गाडी सञ्चालन हुन्छ। भैरहवाबाट प्रत्येक पाँच -पाँच मिनेटमा लुम्बिनी र तौलिहवा गाडी चल्छ। हामीले घुम्ने यात्रु र पर्यटकलाई बुटवलबाट सिधै लुम्बिनी पुर्याउने गरि गाडीको सुविधा उपलब्ध गराउँछौं। पर्यटन प्रवद्र्धनको लागि हामी यातायात व्यवसायीहरुले पनि भूमिका निर्वाह गर्नै पर्छ।
